śmierć

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search
See also: smierc

Old Polish

[edit]

Alternative forms

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Proto-Slavic *sъmьrtь. First attested in the 14th century.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /ɕmjɛrt͡ɕ/
  • IPA(key): (15th CE) /ɕmjɛrt͡ɕ/

Noun

[edit]

śmierć f (related adjective śmiertelny or śmiertny)

  1. (attested in Lesser Poland) death (cessation of life and all associated processes)
  2. death (personification of death as a character)
    • c. 1420, Elżbieta Belcarzowa, editor, Glosy i zapiski polskie z dwóch rękopisów, numbers 1490/11, 1945/1, Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Lwowie, page 83:
      O mors, o szmerczi, ero, bødø, mors tua, morsus tuus ero, inferne (Os 13, 14)!
      [O mors, o śmierci, ero, będę, mors tua, morsus tuus ero, inferne (Os 13, 14)!]
  3. plague, murrain
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[2], page 831:
      Dana yest yemv mocz na czterzy cząsczy svyata zamordovacz gdobem (pro glodem) a smyerczyą, a robakem zyemskym (interficere gladio, fame et morte, et bestiis terrae Ap 6, 8)
      [Dana jest jemu moc na czterzy części świata zamordować [mieczem], głodem a śmiercią, a robakiem ziemskim (interficere gladio, fame et morte, et bestiis terrae Ap 6, 8)]

Derived terms

[edit]
nouns
verbs
[edit]
adverbs
nouns
verbs

Descendants

[edit]
  • Polish: śmierć
  • Silesian: śmierć

References

[edit]
  • Boryś, Wiesław (2005) “śmierć”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
  • Mańczak, Witold (2017) “śmierć”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “śmierć”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

[edit]
Polish Wikipedia has an article on:
Wikipedia pl

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish śmierć.

Pronunciation

[edit]
 

Noun

[edit]

śmierć f

  1. death (end of life)
    Synonyms: koniec, skon, zejście, zgon
    Antonyms: narodziny, urodzenie
  2. (medicine) death (cessation of the body's life processes)
    Synonym: zgon
  3. death (personification of death, usually with a scythe and hood)
    Synonyms: kostucha, kostusia
  4. death (end of something)
    Synonym: pogrzeb

Declension

[edit]

Derived terms

[edit]
adjectives
adverbs
interjections
nouns
verbs
verbs
[edit]
adjectives

Trivia

[edit]

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), śmierć is one of the most used words in Polish, appearing 20 times in scientific texts, 41 times in news, 8 times in essays, 39 times in fiction, and 38 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 146 times, making it the 398th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

References

[edit]
  1. ^ Ida Kurcz (1990) “śmierć”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 2, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 587

Further reading

[edit]
  • śmierć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • śmierć in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “śmierć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • ŚMIERĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 25.10.2010
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “śmierć”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “śmierć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1915), “śmierć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 6, Warsaw, page 739
  • Wanda Decyk-Zięba, editor (2018-2022), “śmierć”, in Dydaktyczny Słownik Etymologiczno-historyczny Języka Polskiego [A Didactic, Historical, Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), →ISBN

Silesian

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish śmierć.

Pronunciation

[edit]

Noun

[edit]

śmierć f (diminutive śmiertka)

  1. death

Declension

[edit]

Further reading

[edit]