Binêre herwiha: I, İ, i, Î, î, ı, -i, i-, î-, û -i-

Kurmancî

Paşgir

-î

1. Paşgirek e pê navdêr ji rengdêran tên çêkirin.

   qencî (qenc+î), xirabî (xirab+î), sorî (sor+î)

2. Paşgirek e pê rengdêr ji navdêran tên çêkirin.

   avî (av+î), bajarî (bajar+î), zîvî (zîv+î)

3. Paşgirek e pê formên tewandî yên navdêrên zayendnêr ji formên wan yên netewandî tên çêkirin.

   gundî (< gund+î): Ez çûm nav gundî.

   Hesenî: Hesenî av da me.

4. Paşgira kesî li gel cînavê duyem yê yekhejmar (tu).

   dibêjî (tu dibêjî), dixwî (tu dixwî)

5. Paşgirek e pê navên zimanan ji navên gelan tên çêkirin.

   kurdî (kurd+î), erebî (ereb+î), îngilîzî (inglîz+î)

6. (ya/yê/yên) wê/wî:

   serî (serê wê/wî), destî (destê wî/wê)

7. (devokî) paşgira kesî li gel cînavê duyem yê yekhejmar (ew)

   ew dibêjî (ew dibêje)

Herwiha

• -yî

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: ـی‎

Bide ber

• î, î-

Binêre herwiha

• -a, -e, -ê
• -ya, -ye, -yê, -yî

Jê

Peyvên kurmancî bi paşgira -î‎ (9149 R)

Etîmolojî

1. Tu ... -î

• Ji proto-hindûewropî *h₁ésti (ji *h₁es-), proto-îranî esî, hevreha î, yî û -yî yên kurmancî, ـی‎‎ (-î), soranî ـی‎‎ (-î), pehlewî û partî -êh, ermenî ես (es), slaviya kevn єси (êsi), latînî es (fransî es), lîtwanî esi... Herwiha -im, -e û -in jî ji heman rehê *h₁es- yê proto-hindûewropî ne. Bo guherîna S bi H binêrin heft û bo ketina H ji dawiya peyvê bidin ber fireh / fire, kurmancî deh û soranî de.

2. çêkirina rengdêran ji navdêran

• Ji zimanên îranî, hevreha soranî ـی‎ (-î), farisî ـی‎ (-î), pehlewî -îg, belkî hemû ji proto-hindûewropî *-ikos, hevreha sanskrîtî कस (-kas), slavoniya kevn -ъkъ (-iki), latînî -icus, îngilîziya kevn -ig, îngilîzî -y.

3. paşgira çemandinê

Hevreha -ê, soranî ـی‎‎ (-î), ـی‎‎ (-i), pehlewî -ê, farisiya kevn -ehye, avestayî -ehie ji zimanên îranî.

Werger

• Îngilîzî: -dom → en, -y → en

Soranî

Paşgir

-î

1. wî yan wê

   gutî/wutî ― wê/wî got